zihniyetimizin arkeolojisi | an archaeology of our mindset

[i hereby initiate an archaeology, of a mindset, with these texts... and i didn't have to go too far down in our history, at most a period of 20-30 years... i am finding out the origin of all those opinions that i had uttered all of a sudden, for that unholy manifesto of the studio, and how everybody else at our generation signed that utterance with no hesitation... thoughts came all of a sudden, they were readily inscribed in there, ready to be used. i knew that we had been formatted at the same mold, still i was surprised seeing ourselves moving inside this common frame (despite all those minor differences). Now i'm finding, everywhere i look at, expressions of the ideas that are impregnated in a series of minds at our design department. what kind of atmosphere do these characterize, what are their justificatory grounds, who are their sources and which ideas?... with what aims and goals and reasons, were these ideas (that we get to know and adopt as ours and more importantly start to inject into younger minds) inscribed into our minds, and how? because, there are ideas among these, that deserve to be criticised: conflicts between morals and professional ethics, the question of 'aligning with what is current' or 'trying to influence it via bargaining with it', passing of life and the necessity to form alternative practices here and right now, and the problems about not being able to participate in the main decision making processes that affect our life, and crisis of political representation, and considerations about alternative political approaches (instead of ubiquitous liberalisms or social-democratic sides)...
bu son ekleyeceğim yazılarda artık bir nevi zihniyet arkeolojisine girişiyorum... çok gerilere gitmek de gerekmiyormuş, şunun şurasında 10-15 yıllık bir periyod... şimdilik el attığım metinlerin çoğu ise son iki-üç yılda üretilmiş.. bulaşıcı stüdyo manifestosunda “fürp” diye tükürüverdiğim ve herkesin de tereddütsüz altına imza koyabildiği düşünceler nereden geliyormuş onu buluyorum. niye ortakmışız bu düşüncelere... düşüncelerin ezberden, adeta bilinçaltından gelivermesi ve beni kıllandırması boşa değilmiş.. biz tornadan geçmişiz diyordum, nasıl bu kadar ortak bir çerçeve içinde hareket ediyoruz stüdyoda (minör farklılıklara rağmen) diye soruyordum, şimdi bizim tasarım birimindeki bir grup insanın zihnine sinmiş olan düşüncelerin ifadelerini elimi attığım her yerde buluyorum.. bunlar nasıl bir atmosfer tanımlıyor ve gerekçeleri neymiş, kaynakları kimler ve hangi düşüncelermiş.. kendimizin diye sahiplendiğimiz görüşlerin zihnimize niye ve nasıl kazındığını, bu tornada nasıl amaçlar ve hedefler ve gerekçeler üzerinden şekillendiğimizi ve büyüyünce de şekillendirmeye geçtiğimizi anlamak... çünkü bunlar arasında sorgulanmaya değer konular var, başta ahlak-meslek etiği çatışmaları, olagelene uymak ya da onunla pazarlığa girişerek olageleni değiştirmek arayışları, yaşamın şimdi burada geçmesi ve hemen burda alternatif pratikler oluşturma zorunlulukları, bütün bu karar süreçlerine katılamıyor olmakla, temsil kriziyle ve alternatif politik yaklaşımlarla ilgili çekinceler (sosyal demokratlıklar veya liberalizmler yerine)...]

>>sağlamer, gülsün, ed; the design studio: a black hole, arch. design education views; YEM publications, 2007

sağlamer, gülsün; editorial, pp9-16:
the impact of the enlargement in scope and scale of architecture on architectural education
[giriş paragrafı ana fikri ve gerekçeleri sıralıyor, yeni bir üretim katmanının karakterize ettiği bir ekonomik trendin ön plana gelmesi, serbest piyasa kapitalizminin iş yapma tarzından doğan müsrif rekabet, rekabet küreselleştikçe reklam ve pazarlama ve ürün üretim ve yönetimi gibi alanların daha önemli hale gelmesi...süreçler karmaşıklaşıyor ve gittikçe değişkenleşiyor.. schön’ün kitabında (reflective practicioner 1983) uzun uzun tariflediği profesyonelin erken imgesi, iş yapma tarzıyla paralel bir süreçte aşındı. artık basitçe bir teknik bilgi tabakasına ya da doğrudan bilimsel bilgiye dayanan standart iş görme tarzlarının karakterize ettiği bir uzmanın üstesinden gelemeyceği çok daha karmaşık üretim, dağıtım, bunlara karşılık gelen problem çözme ve karar verme stratejilerinin gerekli olduğu ortaya çıkıyor (önemli noktaları boldluyorum):
entrance paragraph summarizes the basic idea and its grounds: an economic trend characterized by a new productive stratum, the extravagant competition born out of a free market capitalism, coming into prominence of the domains like advertising, marketing, product management while this competition is more and more globalized... processes tend to get more complicated and more variegated... the early image of the professional is worn out, together with his style of practicing. a much more complicated domain of production and distribution, and corresponding problem solving and decision making strategies seem to be needed:]
p9 “Creativity and innovation are the main drive for the 21st century not only for intellectual and cultural developments but also for economic development. it is not the “knowledge economy” that countries across the world have been seeking in the last decade but the “creative economy” in order to compete to be the leading nation and to attract leading companies or leading individuals. creating strong economy does not depend on production any more but on the new ideas which are the outcome of creative thinking processes that give a distinguished status and consequently intellectual and economic wealth to the nations / companies or individuals.”
[from richard florida:]
“ “knowledge and information are tools and materials for creativity. innovation whether in the form of new technological artifact or a new business model or method is the product” ... “creativity involves the ability to synthesize. it is a matter of sifting through data, perceptions and materials to come up with combinations that are new and useful.” (richard florida, 2002)”
[ve buna niye gerek olduğuyla ilgili... profesyonelin toplumsal görevleri ve eldeki metotların yeni problemler için yeterli gelmeyişine şahit olunması:]
“creativity should not only be related to architecture or other design related areas but in every aspect of our life if we are really interested to dream and realize advanced societies across the world in the coming years. we are aware of the fact that existing metohds and approaches have already failed in many respects of our way of life and our generations have not worked efficiently and effectively towards creating sustainable world for future generations.”
[again from florida:]
p10 “ “creativity flourishes best in a unique kind of social environment: one that is stable enough to allow continuity of effort, that diverse and broad-minded enough to nourish creativity in all its subversive forms.” (richard florida, 2002)” [in all its subversive forms!!]
[daha sonra mvrdv’nin km3'üne gönderme yapıyor, o kitapta mimarlığın hala bir sözünün olabileceğinden ve toplumsal konularda yapabileceği bir şeylerin bulunduğundan dem vuruluyordu.. modernist ajandanın güncel versiyonları? veriler üzerinden ve daha geniş bir ölçekte kavrayış vd.. dünyayı anlamak, onla hizalanmak ve ona göre bir mimarlık pratiğine yönelmek.. ve temel görüşlerden biri daha: gelecek yıllara hazırlanmak ve küresel değişimler... bu küresel değişimler insan hayatının her segmentini daha karmaşık hale getirmiş.. eğitmenler de kendilerini sorgulamalılar diyor..]
p11 “instead of having fearful reactions towards the new developments which are the results of globalization, population growth and free migration from rural to urban areas we have to try to enlarge the scope and scale of architecture and offer new perspectives to our students to prepare them for the coming years.” “looking at te emerging problems around us, it seems that the ambition for a wider scale and wider scope requires capabilities to handle the problems related to the new urban scale and scope in terms of cosmopolitanism, tolerance and negotiations based on the assumption that architecture sould be able to fill the gap between small and large scale.” [km3’ten:] “architecture should put itself into the middle of the public debate on space. space accomodates current and future political, economic and social demands. architecture can facilitate the convergence of this debate and bring it to reality. architects can actually visualize this process and comment on it.”
[daha sonra yürekliler ve özsoy ile kooperasyonunu hatırlatıyor ve hülya yürekli'nin bu bahsi geçen meselelere, bahsi geçen argümanlar çerçevesinde önceden hatırı sayılır bir katkı yaptığını vurguluyor.]

chosen from refrences:
florida, richard; the rise of the creative class; 2002
MVRDV; KM3: excursions on capacities; berlage institute, 2005